Tắc tia sữa nổi cục có thể được mô tả là tình trạng khi tắc đường sữa trong vú và tạo thành các cục sữa đông lại. Đây là một vấn đề phổ biến mà các bà mẹ sau sinh thường gặp phải khi cho con bú. Tắc tia sữa nổi cục có thể gây đau đớn và khó chịu, nếu không được xử lý kịp thời, nó có thể dẫn đến viêm và thậm chí áp xe vú. Cùng phaideponline.net tìm hiểu nguyên nhân và cách chữa tắc tia sữa nổi cục qua bài viết sau đây.
1. Tắc tia sữa là gì?
Tắc tia sữa là tình trạng mà sữa mẹ bị tắc lại trong các ống dẫn sữa ở ngực, điều này gây khó khăn cho việc bú và tích trữ sữa của bé. Tuy không quá nguy hiểm, nhưng nếu không được xử lý kịp thời, tắc sữa có thể gây ra viêm nhiễm, áp xe và hoại tử vú. Tắc sữa cũng có thể dẫn đến mất sữa tạm thời hoặc vĩnh viễn, do đó không nên coi thường vấn đề này.
2. Biểu hiện của tắc tia sữa nổi cục
Mỗi người mẹ có cơ địa khác nhau nên triệu chứng của tắc tia sữa cũng khác nhau. Hầu hết các trường hợp bị tắc tia sữa đều có những dấu hiệu sau:
- Không thể vắt hoặc hút được lượng sữa đủ lượng hoặc chỉ tiết ra rất ít.
- Ngực bị căng cứng, nóng ran và có cảm giác đau nhức.
- Sữa bị ứ đọng lại và hình thành các cục lợn cợn bên trong ngực.
Tắc tia sữa có thể giải quyết nhanh chóng bằng cách chữa tắc tia sữa nổi cục như mẹ cho bé bú nhiều hơn hoặc sử dụng máy hút sữa. Nếu để lâu, tình trạng này có thể gây sốt, mệt mỏi, giảm lượng sữa hoặc thậm chí mất sữa.
3. Cách chữa tắc tia sữa nổi cục đơn giản
3.1 Đắp khăn ấm, chườm nước ấm
Để giảm tình trạng tắc tia sữa nổi cục, các bà mẹ có thể áp dụng phương pháp đắp khăn ấm hoặc chườm nước nóng. Áp lực và nhiệt độ từ các biện pháp cách chữa tắc tia sữa nổi cục này có thể giúp tan chảy các cục sữa bị tắc, loại bỏ sự cản trở và khôi phục dòng chảy của sữa. Thêm vào đó việc massage nhẹ nhàng cũng sẽ giúp kích thích sự lưu thông của tia sữa.
3.2 Massage bầu ngực
Để kích thích và lưu thông tia sữa của mẹ có thể áp dụng cách chữa tắc tia sữa nổi cục bằng massage vùng bầu ngực. Nhiều bà mẹ đã sử dụng phương pháp massage này và đạt được kết quả tích cực sau khi được hướng dẫn bởi bác sĩ, và sau đó có thể thực hiện tại nhà.
Cách massage bầu ngực gồm đẩy và ép bầu ngực lên phía thành ngực bằng một hoặc cả hai tay, kết hợp với xoa và day ép đều những vị trí giúp tan cục tắc sữa. Cách chữa tắc tia sữa nổi cục qua việc massage nên được thực hiện nhẹ nhàng và đủ lực để không gây đau, di chuyển dần dần theo vòng tròn cho đến khi tình trạng tắc tia sữa được cải thiện.
3.3 Cho bé bú thường xuyên
Một trong những cách chữa tắc tia sữa nổi cục hiệu quả để xử lý tắc tuyến sữa là cho trẻ bú sớm sau sinh, bởi vì quá trình này giúp tăng cường lưu thông dòng sữa. Ngoài ra, việc cho trẻ bú đều đặn và thường xuyên cũng là một cách để tăng cường dòng sữa thông qua sự kích thích của sức hút từ trẻ và lực đẩy từ nguồn sữa, giúp cho dòng sữa được lưu thông một cách hiệu quả hơn.
3.4 Cho bé bú đúng cách
Ngoài việc cho bé bú sớm và thường xuyên, mẹ cần chú ý cho bé bú đúng cách để giảm tình trạng tắc sữa như: cho bé bú sớm và thường xuyên. Sau khi cho bé bú, mẹ nên vắt hết sữa thừa và vệ sinh đầu ti sạch trước và sau khi cho bé bú.
Trước khi bắt đầu cho bé bú, mẹ nên massage nhẹ nhàng vùng bầu ngực để làm mềm và giúp sữa lưu thông dễ dàng hơn.
Mẹ nên để bé bú trong tư thế thoải mái và đúng cách để bé có thể tìm kiếm và bú đầu ti một cách chủ động. Nên cho bé bú hết một bên trước khi chuyển sang bên kia, và bú bên nào căng hơn trước.
3.5 Dùng máy hút sữa để hút sữa thừa
Trong những trường hợp nghiêm trọng, khi tắc tia sữa nổi cục không thể được giải quyết bằng các cách chữa tắc tia sữa nổi cục đơn giản, máy hút sữa có thể được sử dụng để giải quyết vấn đề.
Máy hút sữa chỉ có tác dụng hiệu quả khi được sử dụng trong giai đoạn đầu khi các cục sữa tắc vẫn mới hình thành và ở vị trí gần núm vú.
Nếu các cục sữa tắc ở vị trí sâu hơn hoặc ở giai đoạn sau khi đã lớn, thì tác dụng của máy hút sữa sẽ bị giới hạn. Sử dụng lực hút quá nhỏ sẽ không đủ mạnh để giải quyết vấn đề, trong khi đó sử dụng lực hút quá mạnh có thể gây đau và ảnh hưởng đến mạch máu của mẹ.
4. Mẹo chữa tắc tia sữa bằng lược
Nguyên liệu mẹ cần: 1 chiếc lược (mẹ nên chọn loại lược thưa, chất liệu nhựa hoặc gỗ để ngực không bị cào xước) và 1 chiếc khăn ấm.
Để thực hiện cách chữa tắc tia sữa nổi cục kích thích lưu thông sữa, mẹ cần chuẩn bị 1 chiếc lược thưa và 1 khăn ấm. Mẹ có thể chọn lược làm từ nhựa hoặc gỗ để tránh làm tổn thương da vú. Cách thực hiện:
- Sau khi vệ sinh sạch sẽ 2 bầu ngực bằng khăn, mẹ sử dụng lược để chải nhẹ từ chân bầu vú đến núm vú trên cả 2 bầu ngực.
- Tiếp đó, mẹ dùng khăn ấm để chườm lên ngực và lặp lại bước chải sử dụng lược như trên.
Mẹ có thể thực hiện việc này trong khoảng 3-5 phút và vài lần mỗi ngày tùy theo lịch trình của mẹ.
Lưu ý mẹ không nên sử dụng lực quá mạnh để tránh làm tổn thương da vú.
5. Hướng dẫn tự xoa bóp chữa tắc tia sữa nổi cục
Để đạt hiệu quả cao trong cách chữa tắc tia sữa nổi cục bằng việc xoa bóp, cần phải thực hiện đúng cách xoa bóp. Để làm được điều này, các mẹ có thể tham khảo các bước sau:
- Trước tiên, hãy vệ sinh tay sạch và lau sạch bầu ngực bằng khăn khô thấm nước.
- Chọn tư thế thoải mái và phù hợp để xoa bóp, thường thì tư thế nằm ngửa được ưa chuộng nhất.
- Sử dụng một tay để xoa nhẹ nhàng các cục sữa cứng, tay còn lại đỡ lấy bầu ngực.
- Sử dụng ngón trỏ và ngón giữa ấn mạnh vào cục sữa đang bị tắc, ấn từ trong ra ngoài rồi lại từ ngoài vào trong, lặp lại nhiều lần và kết hợp với việc massage nhẹ nhàng.
- Sau mỗi động tác ấn và massage, hãy nặn ở núm vú để kiểm tra sữa có thoát ra được không.
Để đạt được kết quả tốt khi xoa bóp chữa tắc tia sữa, mẹ cần kết hợp với việc bấm huyệt. Các huyệt cần được tác động bao gồm:
- Huyệt kiên tỉnh: Đây là huyệt nằm ở giữa bả vai, giữa đường thẳng từ vị trí cao nhất của gáy đến bờ ngoài mỏm vai. Để thực hiện bấm huyệt, mẹ có thể nhờ chồng hoặc người khác giúp bằng cách dùng ngón cái ấn mạnh vào huyệt để tạo cảm giác căng cứng. Phương pháp này có thể giúp thông tia sữa ngay lập tức.
- Huyệt dịch môn: Huyệt này nằm ở kẽ giữa ngón áp út và ngón út. Mẹ có thể xoa bóp huyệt đạo này bằng đầu ngón tay cái để tạo cảm giác đau nhẹ. Mỗi ngày, nên xoa bóp khoảng 2 lần, mỗi lần 3 phút kết hợp massage ngực sẽ cho hiệu quả rõ rệt.
- Huyệt ốc ế: Huyệt này nằm ở bờ xương sườn thứ 3, từ núm ti thẳng lên. Mẹ có thể dùng ngón tay cái ấn mạnh vào huyệt này.
- Huyệt nhũ căn: Huyệt này nằm ở bờ xương sườn thứ 6, phía dưới bầu ngực. Mẹ nên nâng bầu ngực lên để tìm chính xác vị trí huyệt đạo này rồi dùng tay ấn mạnh vào.
7. Lưu ý khi chữa tắc tia sữa tại nhà
Các phương pháp cách chữa tắc tia sữa nổi cục bằng các nguyên liệu dân gian là khá đơn giản và dễ thực hiện. Tuy nhiên khi sử dụng những cách chữa tắc tia sữa nổi cục này, cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Hiệu quả của mỗi phương pháp sẽ khác nhau và phụ thuộc vào cơ địa mỗi người.
- Nên áp dụng ngay khi phát hiện tình trạng tắc tia sữa, nếu để lâu thì những phương pháp này không đem lại hiệu quả triệt để.
- Cần kiên trì thực hiện để đạt được hiệu quả tốt nhất.
- Nếu trong quá trình sử dụng các phương pháp này không thấy hiệu quả, hoặc tình trạng tắc tia sữa còn nặng hơn thì cần ngừng lại và đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và chữa trị hiệu quả.
- Trong quá trình áp dụng, nếu mẹ có bất kỳ cảm giác khó chịu, ngứa ngáy hoặc có bất thường gì xảy ra thì cần ngừng lại.
Trên đây là các cách chữa tắc tia sữa nổi cục mà chúng tôi đã tổng hợp lại, hy vọng rằng những thông tin sẽ giúp ích cho mẹ bầu khi gặp tình trạng bị tắc tia sữa.
