Trong thời gian gần đây, các chủ đề liên quan đến Gen Z vẫn đang rất sôi động trên các trang mạng xã hội. Với tính cách mạnh mẽ và sáng tạo, Gen Z đang tạo ra một ấn tượng đặc biệt cho thế hệ của họ khiến mọi người ngạc nhiên trong việc phát triển ngôn ngữ GenZ.
Hãy cùng phaideponline.net giải mã ngôn ngữ GenZ và tham khảo một số từ vựng phổ biến để hiểu thêm về loại ngôn ngữ độc đáo này. Hy vọng sau khi đọc bài viết này, bạn sẽ không còn bỡ ngỡ hay “gượng ép” khi đọc được những đoạn hội thoại hoặc bình luận của Gen Z.
1. Gen Z là gì? Ngôn ngữ GenZ là gì?
Gen Z (Thế hệ Z) là một nhóm người trẻ tiếp nối các thế hệ trước đó như Millennials (Thế hệ Y) và Alpha (Thế hệ α).
Theo các nhà nghiên cứu và phương tiện truyền thông, thế hệ Gen Z là những bạn trẻ sinh ra từ giữa những năm 1995 đến 2012, được tiếp xúc với công nghệ từ khi còn rất nhỏ.
Họ có tư duy về tiền tệ, kinh tế, công nghệ và nhạy cảm với thời đại, góp phần thay đổi thế giới trong tương lai.
Phần lớn Gen Z là con của thế hệ X (sinh ra từ năm 1965 đến 1979), bên cạnh đó, họ còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như iGeneration, Gen Tech, Gen Wii, Net Gen, Digital Natives, Homeland Generation, Plurals và Zoomers.
Nếu thế hệ 8x, 9x đã có teencode thì thế hệ Z cũng có một loại ngôn ngữ của riêng mình. Trong “kho tàng từ vựng” của Gen Z, bạn sẽ thấy những từ khó hiểu đến mức “chằm zn” và “khum” mà bạn không biết nghĩa là gì.
Ngôn ngữ GenZ không phải là một ngôn ngữ chính thức như tiếng Việt, mà chỉ đơn giản là một sáng tạo của các bạn trẻ thuộc thế hệ Z để giải trí, giao tiếp nhanh qua mạng, thể hiện cá tính của họ.
Trong ngôn ngữ GenZ, từ vựng là những từ được biến tấu từ tiếng Việt gốc hoặc là từ viết tắt. Còn có những từ bắt nguồn từ các nền tảng mạng xã hội phổ biến như Facebook hay TikTok.
Những câu nói của những người nổi tiếng cũng có thể trở thành “trend” và được thêm vào từ điển của Gen Z.
Một số từ trong ngôn ngữ của Gen Z được biến đổi để tạo ra một sắc thái khác, ví dụ như từ gốc “không” được thay bằng “khum” để tạo ra một từ có cảm giác đáng yêu và dễ thương hơn.
Những câu nói hài hước của TikToker Triển Chill đã trở thành một trào lưu, được nhiều Gen Z sử dụng. Ví dụ: trong một video nói về sự khác biệt giữa cách tỏ tình của các thế hệ, Gen Z sẽ không e thẹn như thế hệ ông bà, mà sẽ tỏ ra mạnh dạn và nói thẳng rằng: “Vì mình thích cậu quá rồi, phải làm sao đây?”
2. Một số ngôn ngữ Gen Z hiện nay
Thế hệ Gen Z có nhiều từ ngữ sáng tạo riêng của mình, hãy xem qua những từ ngữ phổ biến xuất hiện trong thời gian qua.
Xu cà na
Trong ngôn ngữ genZ, “xu cà ca” được sử dụng để chỉ những việc xui xẻo, không may mắn, hoặc những điều không mong muốn xảy ra.
Ví dụ: Hôm nay thật sự là xu cà ca.
Fourk
Trong ngôn ngữ GenZ có một từ gọi là “Fourk”. Từ này được sử dụng để chỉ “bóng”.
Cách để tạo ra từ này là: “Four” + “k” = “Bốn” + “k” = “Bốnk” = “Bóng”.
Khum
Khum là một từ được biến đổi từ từ gốc không, có ý nghĩa mang tính chất dễ thương, đáng yêu.
Từ này là một ví dụ cho cách các bạn trẻ Gen Z sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ của riêng mình.
Mlem mlem
“Mlem mlem” là một từ được sử dụng để miêu tả cảm giác thích thú khi ăn đồ ngon, được sử dụng bởi các bạn trẻ.
Cụm từ này được hiểu là “ngon” hoặc “thích” trong tiếng Việt.
Pha-ke
Pha-ke là cách viết tắt biến tấu từ từ Fake trong tiếng Anh, có nghĩa là giả dối, không thật. Thay vì dùng từ Fake, các bạn gen Z đã chia thành hai từ là pha và ke để sử dụng dễ dàng hơn.
Đây là một ví dụ khác về cách thế hệ trẻ dễ dàng Việt hóa các từ tiếng Anh, tạo ra những cách sử dụng thú vị hơn.
U là trời…
Gần đây, chữ “u” xuất hiện ngày càng nhiều, không chỉ riêng gen Z sử dụng mà cả những thế hệ trước đó cũng đã bắt đầu dùng.
Có vẻ như ngôn ngữ genZ đang trở thành một yếu tố quan trọng trong ngôn ngữ hiện nay.
Trên Facebook, một nền tảng mạng xã hội phổ biến trong thế hệ 8X – 9X, chữ “u” cũng xuất hiện khá phổ biến.
Ý nghĩa của “u” trong ngôn ngữ gen Z là gì? Thực ra, “u là trời” nghĩa là “trời ơi”, thể hiện sự kinh ngạc, bất ngờ, không thể tin nổi, chán nản, tức giận hoặc hào hứng trước một sự việc nào đó.
Lemỏn
Từ “lemỏn” trong ngôn ngữ genZ được giải thích như sau: “Lemon” (chanh) được viết với dấu hỏi sau, tạo thành cụm từ “chảnh?” mang nghĩa là phản đối, khó chịu, thể hiện sự không tán thành hay phản đối với một điều gì đó sử dụng trong giao tiếp trực tuyến của giới trẻ.
Ví dụ: Một người đi đường nhìn thấy bạn, họ cũng biết bạn. Bạn vẫy tay chào nhưng người đó lại phớt lờ bạn đi. Khi đó bạn có thể nói: “Thằng đó nhìn lemỏn ghê”.
Sin lũi
Đơn giản thì sin lũi có nghĩa là xin lỗi. Đây là một cách phát âm khác, mang tính dễ thương, tạo cảm giác thoải mái cho cả hai bên.
No star where
Cách sử dụng từ phổ biến của thế hệ Z là dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt một cách đơn giản.
Ví dụ: cụm từ “no star where” được dịch thành “không sao đâu” theo nghĩa của các từ tương ứng.
BigC
Cách gọi “BigC” của Gen Z không liên quan đến siêu thị BigC của chủ sở hữu Thái Lan, mà được hiểu theo cách này: “Big” + “c” = “Bự” + “c” = “Bực”.
Phanh xích lô
Theo gen Z, khi xích lô dừng lại thì sẽ phát ra tiếng kít kít. Tiếng này nghe giống với từ “kiss” (hôn) trong tiếng Anh.
Do đó họ sử dụng cụm từ “phanh xích lô” để chỉ hành động hôn nhau.
Trmúa hmề
Chúa hề được các bạn trẻ viết tắt như sau: “Trmúa hmề” hoặc “trúa hề”. Từ này được sử dụng để chỉ những sự việc hoặc cá nhân có tính chất hài hước, đùa cợt. Người có khả năng làm cho người khác cười nhiều được gọi là chúa hề.
J z tr là gì?
Từ viết tắt “J z tr” được sử dụng để chỉ câu hỏi “Gì vậy trời?” một cách ngắn gọn và thân thiện.
Chằm Zn
Giải mã ngôn ngữ genZ cho thấy sự sáng tạo trong việc tạo ra từ mới Chằm Zn. Từ này được tạo ra bằng cách kết hợp việc đọc chữ tiếng Việt theo phương pháp chệch âm và tên nguyên tố hóa học.
Chằm Zn tương đương với Trầm Kẽm hoặc Trầm Cảm.
Gòy soq, chếc gồi
Các bạn trẻ gen Z đã tạo ra những cách viết mới cho những từ thông dụng trong cuộc sống như “rồi xong”, “chết rồi”, “gì vậy trời”, “biết rồi” và biến chúng thành những mật ngữ riêng của họ.
Ví dụ: Gòy soq = rồi xong, Chếc gồi = chết rồi, J z chòy = gì vậy trời, Pít òy = biết rồi.
Chu pa pi mô nha nhố
“Chu papi muñeño” trong tiếng Tây Ban Nha chỉ hành động bày trò trêu chọc người khác, nhưng bị bắt quả tang và không thể giải thích được gì nữa.
Nó tương đương với câu nói “tôi không biết gì cả” trong tiếng Việt.
Chu papi muñeño được bạn trẻ Gen Z chuyển thành “Chu pa pi mô nha nhố” trong tiếng Việt, có nghĩa là “Tôi không biết gì đâu”.
3. Ngôn ngữ Gen Z là biến chất hay sáng tạo của tiếng Mẹ đẻ?
Mỗi thời đại đều có những đặc trưng và đặc điểm riêng, Gen Z cũng vậy. Thời đại của sự phát triển Internet, công nghệ và sự tương tác giữa các nền văn hoá đã tạo điều kiện thuận lợi cho GenZ khám phá, tự thể hiện bản thân mình theo cách hiện đại, sáng tạo và độc đáo.
Đối với một số người lớn hay những thế hệ trước đó, ngôn ngữ Gen Z có thể khó hiểu và được cho là “lố bịch” hay “trẻ trâu”. Điều đó không có nghĩa là Gen Z chỉ dành cả ngày để lướt web, nói chuyện với nhau bằng những từ ngữ đó.
Có những thanh niên thuộc thế hệ Gen Z vẫn đang đi học trên ghế nhà trường, cố gắng rèn luyện kiến thức về lịch sử. Cũng có những người đã đi làm không ngừng cải thiện bản thân.
Nếu họ sử dụng ngôn ngữ genZ một cách đúng mực, không lạm dụng để mục đích xấu, việc chơi chữ cũng không có gì quá nghiêm trọng.
Lời kết
Có nhiều từ ngữ thú vị và sáng tạo của bạn trẻ gen Z được đề cập ở trên. Tuy nhiên với một người thuộc thế hệ 9X, việc gõ những từ này thật sự khó khăn. Bạn có phải là gen Z không?
Hy vọng bài viết của Phaideponline.net về giải mã ngôn ngữ genZ sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm về thế hệ trẻ này – thế hệ được kỳ vọng sẽ tạo nên sự thay đổi to lớn trong tương lai của nhân loại.
