Khi trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi, gặp khó khăn trong việc hô hấp, thường xuyên khóc, từ chối ăn và muốn được ôm liên tục. Rất nhiều cha mẹ, đặc biệt là những người mới làm cha mẹ, thường cảm thấy bối rối không biết phải làm gì để giúp trẻ sơ sinh thoải mái hơn và nhanh chóng hồi phục.
Dưới đây phaideponline.net chia sẻ một số phương pháp mà cha mẹ có thể áp dụng để giúp trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi cảm thấy thoải mái hơn, nhanh chóng bình phục.
1. Nguyên nhân khiến bé bị nghẹt mũi
Trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi là tình trạng khi khoang mũi bị tắc nghẽn bởi dịch nhầy, làm hạn chế đường thở, gây khó khăn cho quá trình hô hấp.
Tình trạng này làm cho trẻ gặp khó khăn trong việc thở, nếu không được điều trị, trẻ học cách thở qua miệng, gây rối loạn giấc ngủ và ảnh hưởng đến việc ăn uống.
Các nguyên nhân phổ biến gây nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh bao gồm:
- Bị cảm
- Nhiễm vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp (như cảm cúm)
- Viêm xoang
- Môi trường có độ ẩm thấp, khí hậu khô hanh
- Phản ứng dị ứng với các chất như bụi, khói thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm và nhiều nguyên nhân khác.
2. Trẻ bị nghẹt mũi phải làm sao?
Thực tế tình trạng nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh không phải là một vấn đề quá nguy hiểm, tuy nhiên, nếu không biết cách điều trị và chăm sóc, nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe khác cho trẻ. Do đó, việc chăm sóc và điều trị kịp thời ở giai đoạn sớm cho trẻ rất quan trọng. Dưới đây là một số cách mà các bậc phụ huynh có thể chăm sóc trẻ bị nghẹt mũi:
2.1. Bé bị nghẹt mũi dùng bóng hút mũi
Trong trường hợp trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi kéo dài và có nhiều dịch nhầy có thể mua một dụng cụ hút mũi cho trẻ.
Đổ nước muối sinh lý vào dụng cụ để làm loãng dịch nhầy. Bóp bóng để loại bỏ hết không khí, đặt đầu hút vào mũi bé và từ từ thả bóng. Sau đó lau sạch đầu hút bằng giấy và tiếp tục với bên mũi còn lại.
Sau khi hoàn thành quá trình hút mũi, cần vệ sinh sạch sẽ cả mũi và dụng cụ hút mũi.
Tiệt trùng dụng cụ hút mũi bằng xà phòng và rửa qua nước sôi. Chỉ nên hút mũi 1 – 3 lần mỗi ngày, vì hút mũi nhiều lần sẽ gây kích ứng cho mũi bé.
2.2. Sử dụng muối sinh lý để nhỏ mũi
Việc nhỏ nước muối sinh lý có tác dụng loại bỏ dịch nhầy, thông thoáng đường mũi, và làm sạch cũng như kháng khuẩn hiệu quả khi trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi.
Cha mẹ nên nhỏ nước muối vào mũi của bé từ 3 đến 5 lần mỗi ngày, tối đa trong vòng 4 ngày liên tiếp để đạt hiệu quả tốt nhất.
Cần lưu ý rằng sử dụng nước muối sinh lý trong thời gian dài có thể làm cho mũi bé khô và trở nên nhạy cảm hơn, không nên sử dụng quá nhiều.
Khi nhỏ nước muối cho bé, đặt bé nằm ngửa, nhỏ vài giọt vào mỗi bên mũi, đợi vài phút và lau sạch nước muối dư thừa chảy ra ngoài.
2.3. Xông hơi
Xông hơi được sử dụng để làm loãng dịch nhầy, làm ấm mũi và giảm tình trạng trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi do cảm lạnh.
Quá trình xông hơi có thể được thực hiện bằng cách đổ nước nóng vào một chậu, cho trẻ ngồi gần chậu để hít phần hơi nước.
Cần lưu ý không để trẻ tiếp xúc trực tiếp với nước nóng để tránh nguy cơ bỏng.
2.3 Massage cánh mũi bé để giảm nghẹt mũi
Massage cánh mũi nên được thực hiện sau khi nhỏ nước muối sinh lý. Các bà mẹ có thể thực hiện bằng cách sử dụng ngón cái và ngón tay trỏ để nhẹ nhàng massage hai bên cánh mũi của bé.
Thực hiện massage mũi nhiều lần sẽ giúp thông thoáng đường thở cho bé, làm giảm các triệu chứng nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh.
2.4. Trị nghẹt mũi bằng gừng và mật ong
Cách làm: Lấy một miếng gừng nhỏ, cắt mỏng và giã nhuyễn, trộn đều với nước ấm. Thêm một muỗng mật ong khuấy đều.
Cho trẻ uống hỗn hợp này, mỗi ngày 3 lần: buổi sáng, trưa và chiều, mỗi lần một muỗng cà phê.
2.5. Dùng máy tạo độ ẩm không khí
Máy giữ ẩm cho không khí có tác dụng giảm khô rát và giúp lỗ mũi thoáng mát hơn. Đặc biệt máy này thường được sử dụng vào mùa đông khi không khí trở nên khô hanh hoặc khi trẻ tiếp xúc với máy điều hòa trong mùa hè
2.6. Sử dụng tinh dầu hành tây, tinh dầu tràm
Sử dụng tinh dầu từ 1/2 củ hành tây bằng cách rửa sạch củ hành, cắt nhỏ hoặc đập nhẹ để lấy tinh dầu. Đặt một miếng vải mỏng lên phần hành tây đã giã, đặt gần mũi bé cho đến khi bé dễ thở hơn.
Do mùi hành gây khó chịu, nên chỉ nên đắp trong một khoảng thời gian ngắn, tránh để bé ngửi mùi trong thời gian dài hoặc chạm vào mắt bé.
2.7. Nâng cao đầu khi trẻ ngủ
Ngoài việc sử dụng các biện pháp như nhỏ nước muối, việc nâng cao đầu của trẻ khi ngủ cũng có tác dụng giúp trẻ dễ thở và có giấc ngủ tốt hơn.
Bằng cách nâng cao đệm, giường, cũi hoặc đặt một chiếc gối dưới đầu trẻ, sẽ tạo ra một góc nghiêng nhẹ, giúp trẻ thoải mái hơn khi hô hấp và ngủ.
3. Biện pháp phòng ngừa trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi
Bên cạnh việc thực hiện các biện pháp để giúp trẻ tránh tình trạng nghẹt mũi, các bậc phụ huynh cũng cần lưu ý không thực hiện những hành động sau đây để đảm bảo sức khỏe cho bé.
– Tránh tự ý sử dụng thuốc co mạch hoặc kháng sinh cho trẻ mà không có sự chỉ định của bác sĩ.
Sử dụng sai loại thuốc không chỉ không giúp trẻ hồi phục mà còn gây biến chứng nghiêm trọng.
– Không sử dụng miệng để hút dịch nhầy trực tiếp từ mũi của trẻ. Vi khuẩn từ miệng của bạn gây bội nhiễm, làm tình trạng bệnh của trẻ trở nên nặng hơn.
– Nếu tình trạng nghẹt mũi kéo dài mà nguyên nhân không rõ ràng và các biện pháp trên không hiệu quả, phụ huynh nên đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra ngay lập tức.
Thực tế bệnh nghẹt mũi không phải là một vấn đề đáng sợ nếu các bậc cha mẹ biết cách chăm sóc trẻ đúng cách.
Nếu các phương pháp chăm sóc tại nhà không giúp giảm nghẹt mũi, các bậc cha mẹ nên đưa trẻ đến các trung tâm y tế để được thăm khám và điều trị.
Một số biện pháp phòng ngừa nghẹt mũi ở trẻ nhỏ:
👉 Giữ nhà cửa luôn sạch sẽ: Đây là một biện pháp hiệu quả để phòng ngừa nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh.
Hãy tránh hút thuốc lá trong phòng, thường xuyên vệ sinh máy lạnh, duy trì sạch sẽ cho thảm lau nhà, không để thú cưng trong nhà và đóng cửa sổ nếu trẻ bị dị ứng với phấn hoa.
👉 Bổ sung nước cho cơ thể: Nếu trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi, cho bé bú nhiều và thường xuyên hơn.
Nếu bé đã đến độ tuổi ăn dặm, cho bé uống nước ấm hoặc nước trái cây, hoa quả.
👉 Chú trọng tăng cường sức đề kháng cho trẻ: Đảm bảo rằng trẻ được bú và ngủ đúng giờ, đủ giấc. Đối với trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi, cần giấc ngủ khoảng 18 giờ mỗi ngày.
4. Một số câu hỏi thường gặp nếu trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi
4.1. Bé sơ sinh bị nghẹt mũi bao lâu thì hết?
Thường thì nếu trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi do phản ứng với thời tiết, môi trường hoặc dị ứng, tình trạng này sẽ giảm và hết sau khoảng 5 đến 7 ngày.
Nếu trẻ vẫn có triệu chứng nghẹt mũi kèm theo sốt, thở khò khè, ho, biếng ăn thì tình trạng này có thể kéo dài thêm một thời gian.
4.2. Lý do trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi nhưng không chảy nước mũi?
Nếu trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi mà không có dấu hiệu chảy nước mũi, có những giả định ban đầu sau đây:
- Viêm mũi dị ứng: Trẻ bị kích thích bởi phấn hoa, lông động vật cưng, bụi… gây nghẹt mũi, nhưng không có nước mũi chảy.
- Cảm lạnh hoặc cảm cúm: Do virus gây ra, làm sưng niêm mạc mũi, khiến nước mũi không thể chảy ra ngoài.
- Nghẹt mũi sơ sinh: Do trẻ chưa có khả năng tự hỉ mũi, dịch nhầy bị tạo thành trong mũi sẽ bị đặc lại.
- Dị vật trong mũi: Một vật thể lạ trong mũi gây tắc nghẽn, ngăn chặn nước mũi chảy, gây nghẹt và khó thở.
- Cấu trúc mũi bé có thể bị lệch: Nếu vách ngăn mũi bị lệch, dù bị nghẹt mũi nhưng không có nước mũi chảy ra phía đó.
- Bé có dấu hiệu bệnh đường hô hấp: Một số bệnh hô hấp như viêm xoang hay phì đại adenoid có thể gây nghẹt mũi nhưng không có nước mũi chảy.
4.3. Trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi, khò khè cần làm gì?
Khi trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi và có triệu chứng thở khò khè, bố mẹ nên theo dõi xem tình trạng này có kéo dài không.
Nếu triệu chứng tiếp tục, nên đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và điều trị chi tiết. Trong giai đoạn đầu, bố mẹ thực hiện những biện pháp sau:
- Không tự ý sử dụng thuốc: Bố mẹ không nên tự ý dùng thuốc cho trẻ mà cần tìm sự hướng dẫn từ bác sĩ.
- Vệ sinh mũi sạch sẽ bằng nước muối sinh lý: Sử dụng nước muối sinh lý để làm sạch mũi của trẻ, giúp làm mềm và loãng dịch nhầy trong mũi.
- Bổ sung nước và sữa cho trẻ sơ sinh: Đảm bảo trẻ được bổ sung đủ nước và sữa, đặc biệt là cho trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi, để duy trì sức khỏe và giảm triệu chứng nghẹt mũi.
Lời kết
Trên đây là một số phương pháp trị nghẹt mũi cho bé mà bố mẹ dễ dàng thực hiện. Khi nào bố mẹ cần đưa trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi đến bệnh viện? Câu trả lời là khi triệu chứng này đi kèm với tình trạng ho, sốt cao, thở khò khè… trong trường hợp này, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.
