Hiện nay cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh đang được sử dụng phổ biến làm biện pháp hỗ trợ giúp trẻ sơ sinh cải thiện đường hô hấp. Phương pháp này hiệu quả khi bé bị đờm đặc, gây bít tắc đường thở và thở khò khè.
Mẹ có thể thực hiện cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh tại nhà bằng tay mà không cần thiết bị phức tạp. Nhưng mẹ cần chú ý về cách vỗ đờm và thứ tự vỗ đờm để đạt được hiệu quả tối đa. Hãy theo dõi bài viết dưới đây của phaideponline.net để hiểu rõ hơn và thực hiện cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh đúng cách.
1. Vỗ long đờm cho trẻ là gì?
Cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh là một liệu pháp hỗ trợ hô hấp bằng tác động vật lý (thường là bằng tay hoặc sử dụng các dụng cụ hỗ trợ) nhằm giúp phổi giãn nở tốt hơn, tăng cường quá trình hô hấp, loại bỏ và đào thải đờm nhầy ra khỏi đường hô hấp của trẻ, giúp đường thở của trẻ thông thoáng hơn.
Đây là một kỹ thuật đơn giản, mẹ có thể tự thực hành cho bé tại nhà.
2. Lợi ích khi vỗ rung đờm cho trẻ sơ sinh
Vỗ long đờm cho trẻ sơ sinh mang đến những lợi ích cho bé như sau:
- Cải thiện hệ thống hô hấp và tuần hoàn ở phổi: Kỹ thuật vỗ rung đờm giúp loại bỏ đờm nhanh hơn, giảm tình trạng thở khò khè, khó thở cho trẻ.
- Hỗ trợ cho việc ăn uống của bé: Khi bị các bệnh về đường hô hấp kèm với tiết đờm nhầy, trẻ cảm thấy khó chịu ở cổ, khiến việc bú trở nên khó khăn hơn. Áp dụng kỹ thuật vỗ rung đờm cho bé giúp thông thoáng đường thở sớm hơn, bé ăn uống tốt hơn.
3. Trường hợp cần được vỗ đờm
Trẻ em, đặc biệt là trong độ tuổi từ 0 – 12 tháng, dễ bị mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp do sức đề kháng yếu.
Đường hô hấp của bé trong giai đoạn này chưa được hoàn thiện, đường thở ngắn và dốc, cơ hô hấp chưa phát triển đầy đủ, phản xạ ho của trẻ sơ sinh còn yếu, không thể đẩy đờm ra khỏi cơ thể được.
Việc tiết chất đờm nhầy ở trẻ diễn ra thường xuyên, làm trẻ khó thở, bỏ bú, chán ăn và quấy khóc.
Cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh là một kỹ thuật giúp loại bỏ đờm bám sâu trong phế nang, giúp đường thở của bé thông thoáng.
Phương pháp này rất hiệu quả và thích hợp cho các trường hợp trẻ bị các bệnh về đường hô hấp như:
- Viêm nghẹt mũi
- Viêm tiểu phế quản
- Viêm phế quản cấp
- Bệnh lý hô hấp dẫn đến tắc nghẽn đường thở vì đờm nhầy
- Các bệnh mãn tính gây ứ đọng đờm nhầy như bại não, bệnh thần kinh – cơ, một số bệnh hô hấp mãn tính, xẹp phổi do đàm nhầy kẹt lại.
4. Nguyên tắc vỗ rung đờm cho trẻ sơ sinh
Để thực hiện cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Đặt trẻ ở vị trí đúng để đẩy đờm ra ngoài.
- Dùng lực của bàn tay vỗ lên hai bên phổi của bé, vỗ từ dưới lên trên để tạo áp lực đẩy đờm từ đáy phổi lên rốn phổi và đưa ra ngoài.
Do cơ hô hấp của bé chưa hoàn thiện, dẫn đến phản xạ ho yếu và trẻ không thể tự hoặc khạc đờm ra ngoài được.
Sau khi thực hiện kỹ thuật vỗ long đờm, cần áp dụng các biện pháp khác như kích thích ho, nhỏ mũi, hút mũi cho bé để đẩy đờm ra ngoài.
Như vậy, cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh gồm hai bước chính là vỗ rung đờm và đẩy đờm ra ngoài cho bé.
5. Cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh
Có những cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh như sau:
- Cách thứ nhất: Đặt trẻ nằm nghiêng một bên trên mặt phẳng, dùng tay thuận vỗ đờm sau lưng trẻ từ dưới lên trên, lưu ý đặt tay khum và tay còn lại đặt nhẹ lên bắp tay của trẻ để giữ cố định, thực hiện quá trình này từ 3 – 5 phút. Thực hiện lại bước này với bên còn lại.
- Cách thứ 2: Đặt trẻ nằm úp, dùng bàn tay trái đỡ ngực trẻ và tỳ cánh tay trái lên đùi để đỡ mỏi, đồng thời giúp cố định bé tốt hơn khi thực hiện. Bàn tay phải khum lại, thực hiện vỗ rung đờm như cách thứ nhất. Cách này thường được áp dụng với trẻ dưới 2 tháng tuổi, nếu trẻ lớn hơn thì việc giữ bé sẽ khó khăn hơn.
- Cách thứ ba: Đặt bé ngồi dậy, đầu hơi ngả về phía trước, một tay đỡ ngực trẻ, tay còn lại thực hiện vỗ rung đờm cho bé. Cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh này chỉ nên áp dụng với trẻ đã ngồi được.
- Cách thứ tư: Bế trẻ thẳng, ngực bé úp vào ngực mẹ, đầu bé đặt lên vai bạn, tiến hành vỗ rung đờm như các cách trên. Cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh này thực hiện dễ dàng, trong quá trình này bé có thể trớ sữa hay đờm dãi lên quần áo của người thực hiện.
Có thể thấy có nhiều phương pháp vỗ long đờm cho trẻ sơ sinh. Trong tất cả các cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh, cách thứ 1 được cho là hiệu quả hơn vì áp dụng cho nhiều độ tuổi của trẻ, đồng thời dễ dàng trong việc giữ vệ sinh khi thực hiện.
6. Những điều không nên làm trong quá trình vỗ long đờm
Các mẹ cần chú ý các điều sau để tránh những sai lầm khi thực hiện cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh:
Không vỗ thẳng bàn tay trên lưng trẻ
Cơ thể của trẻ nhỏ rất nhạy cảm với những lực tác động từ bên ngoài, ngay cả những lực nhỏ cũng gây ảnh hưởng đến bé. Để tránh gây tổn thương cho trẻ, chúng ta cần hạn chế tối đa việc tác động mạnh lên cơ thể của bé.
Một sai lầm khá nhiều mẹ hay mắc phải là vỗ thẳng bàn tay lên lưng trẻ. Hành động này vô tình tạo ra một áp lực lớn lên bé, gây đau và tổn thương cho các cơ quan xung quanh.
Để tránh những tác hại không mong muốn, mẹ KHÔNG NÊN vỗ thẳng bàn tay lên lưng trẻ, thay vào đó nên vỗ nhẹ nhàng, tốt nhất là khum bàn tay để tránh gây áp lực và đau cho bé.
Không vỗ long đờm cho bé từ trên xuống dưới
Vỗ long đờm cho bé từ trên xuống dưới là một sai lầm thường gặp. Việc này khiến cho đờm bị đẩy sâu vào, không thể thải ra khỏi đường hô hấp của bé.
Kết quả là trở thành phản tác dụng, không giúp giảm tình trạng đờm của bé. Do đó cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh hiệu quả là vỗ từ dưới lên trên để giúp đờm được đẩy lên và dễ dàng thải ra.
Không dùng miệng để hút đờm cho bé
Hút đờm cho bé bằng miệng là thói quen phổ biến của nhiều mẹ để giúp bé thông thoáng đường thở. Tuy nhiên phương pháp này không hiệu quả, gây hại cho bé.
Khi mẹ sử dụng miệng để hút đờm cho bé, vi khuẩn trong miệng mẹ được đưa vào mũi trẻ, gây nguy cơ nhiễm trùng, làm tình trạng đường hô hấp của bé trở nên nặng hơn.
Do đó cần tránh sử dụng cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh này và tìm kiếm các phương pháp hữu ích khác để giúp bé thoát khỏi đờm.
Trẻ mắc các bệnh lý
Khi bé gặp các bệnh lý sau đây, cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh có thể gây hại cho sức khỏe của bé:
- Bé chỉ ho khan mà không có đờm nhầy.
- Trẻ bị viêm khí phế quản: vỗ long đờm có thể kích thích trẻ khóc nhiều hơn, co thắt thanh môn làm nặng thêm tình trạng suy hô hấp của trẻ.
- Trẻ mắc bệnh tim mạch, tràn dịch hoặc tràn khí màng phổi, dị tật đường thở, chấn thương ngực hoặc ung thư phổi.
Vỗ rung đờm cho trẻ khi bé vừa ăn xong hay còn no
Nếu thực hiện cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh khi bé đã no có thể gặp phải những hậu quả không mong muốn. Vì khi đó, bé đang nằm ở tư thế nghiêng với mông cao hơn đầu, đồng thời kỹ thuật vỗ rung đờm tạo áp lực lên vùng ngực của bé.
Điều này làm tăng nguy cơ bé nôn, trào ngược thức ăn từ dạ dày lên thực quản.
Thời điểm thích hợp để vỗ rung đờm là vào buổi sáng, khi bụng bé còn trống và đờm nhầy tích tụ nhiều sau một đêm dài.
Đeo đồ trang sức (nhẫn, vòng tay) khi vỗ long đờm cho bé
Để đảm bảo an toàn cho trẻ khi thực hiện cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh, mẹ cần tránh đeo đồ trang sức như nhẫn, vòng tay.
Những đồ trang sức này có thể gây vướng víu cho mẹ, gây đau cho trẻ trong quá trình vỗ rung đờm.
Trước khi thực hiện phương pháp này, mẹ cần tạm thời tháo các loại đồ trang sức này ra khỏi cơ thể để đảm bảo an toàn cho bé.
Rửa mũi quá nhiều lần trong ngày
Phương pháp rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý là cách hiệu quả để giúp bé thông thoáng đường thở, giảm bớt cảm giác khó chịu.
Cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh này quá thường xuyên có thể gây tổn thương cho niêm mạc mũi của trẻ. Niêm mạc mũi tiết ra chất nhầy để bảo vệ niêm mạc khỏi bụi bẩn và vi khuẩn, giúp duy trì độ ẩm và sức đề kháng.
Khi rửa mũi quá nhiều lần, lớp chất nhầy bảo vệ này bị loại bỏ, làm cho niêm mạc mũi của bé dễ bị khô, bị tấn công bởi vi khuẩn, gây ra các tình trạng khó chịu và nặng hơn.
Do đó mẹ chỉ nên rửa mũi cho bé khi trẻ có triệu chứng đờm, dịch mũi gây tắc nghẽn và nên giới hạn rửa mũi trong ngày, khoảng 1 – 2 lần vào buổi sáng và trước khi đi ngủ để giúp bé ngủ tốt hơn.
Lời kết
Để giúp bé loại bỏ đờm nhầy, mẹ hãy áp dụng kỹ thuật vỗ long đờm tại nhà. Để đạt hiệu quả cao, mẹ cần lưu ý đặt bé ở tư thế phù hợp để tránh sặc, vỗ đúng tại vị trí hai bên phổi của bé, đồng thời không nên áp lực quá mạnh.
Bên cạnh đó khi vỗ đờm, mẹ nên khom bàn tay lại để tăng độ mềm dẻo, giảm sức tác động lên bé. Cuối cùng để giúp bé hoạt động phản xạ ho, mẹ có thể kích thích cuống lưỡi hoặc nhỏ mũi và hút đờm.
Trong quá trình vỗ đờm cho bé, mẹ cần tránh những sai lầm như vỗ đờm khi bé đã no, vỗ từ trên xuống dưới hoặc sử dụng thuốc ức chế ho. Cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh chỉ là phương pháp hỗ trợ, không thể thay thế cho việc điều trị bệnh.
Để cải thiện sức khỏe hô hấp cho bé, mẹ nên sử dụng các biện pháp khác như sử dụng máy tạo độ ẩm, bổ sung vitamin C và tăng tần suất cho bé bú. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về các cách vỗ đờm cho trẻ sơ sinh.
