Trong thai kỳ, 3 tháng cuối là giai đoạn quan trọng để phát triển cả về trí não và thể chất cho bé. Do đó các bà bầu cần chú ý đến chế độ ăn uống của mình, bầu 3 tháng cuối nên ăn gì để giúp con khỏe mạnh và thông minh.
Để giúp các bà bầu ăn đúng cách, bài viết này của phaideponline.net giới thiệu các loại thực phẩm có tác dụng tốt cho sự phát triển trí não của thai nhi. Hãy tham khảo nhé!
1. Thai 3 tháng cuối phát triển như thế nào?
Khi đến tuần thứ 36 trong thai kỳ, bé sẽ có trọng lượng khoảng 2,6kg và chiều dài khoảng 45cm, chiếm hầu hết không gian trong túi ối nên ít cử động hơn so với trước đó.
Từ tuần này trở đi, bé sẽ tăng khoảng 150g trọng lượng mỗi tuần. Hầu hết các bé đã ở vị trí ngôi thuận, nghĩa là đầu của bé đã hướng xuống phía dưới của khung chậu, chuẩn bị cho việc sinh đường âm đạo nếu diễn biến thuận lợi.
Khi thai nhi đạt khoảng 36 tuần tuổi, các cơ quan quan trọng như não, tim, phổi, ruột, gan, thận và hệ miễn dịch cũng đang phát triển hoàn thiện, để chuẩn bị cho cuộc sống bên ngoài khi bé chào đời.
Nếu thai nhi sinh ra ở tuần thứ 36, được gọi là sanh non muộn, sẽ gặp nhiều biến chứng không mong muốn, như dễ mắc các vấn đề về hô hấp, nhiễm trùng sơ sinh, xuất huyết não màng não, hoặc viêm ruột hoại tử…
WHO năm 2014 khuyên rằng thời điểm sinh thai lý tưởng nhất cho cả mẹ và bé là từ 39 đến 41 tuần.
Trong suốt giai đoạn tam cá nguyệt thứ 3 của thai kỳ, thai nhi sẽ hấp thụ một lượng lớn dinh dưỡng từ mẹ. Vì vậy chú ý đến chế độ dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn rất quan trọng.
Bầu 3 tháng cuối nên ăn gì không chỉ giúp cho sự tăng trưởng, phát triển nhanh chóng của bé, mà còn giúp mẹ giảm mệt mỏi và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để chuẩn bị cho quá trình sinh.
2. Dinh dưỡng 3 tháng cuối thai kỳ
Dinh dưỡng của thai nhi hoàn toàn phụ thuộc vào mẹ. Việc bầu 3 tháng cuối nên ăn gì với chế độ ăn uống cân bằng, khoa học và đầy đủ rất quan trọng để bé không bị thiếu dinh dưỡng, chậm phát triển về cả thể chất lẫn tinh thần khi lớn lên.
Nhưng nếu ăn quá nhiều so với nhu cầu khuyến nghị sẽ dẫn đến dư thừa năng lượng và tích tụ trong cơ thể. Kết quả làm cho mẹ tăng cân, tích trữ chất béo.
Điều này dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, các vấn đề về tim, đột quỵ hoặc trầm cảm.
Chế độ dinh dưỡng bầu 3 tháng cuối nên ăn gì là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển tốt của thai nhi.
Nghiên cứu đã chứng minh việc cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho thai nhi sẽ giúp bé phát triển tốt hơn và có IQ cao hơn so với những trẻ suy dinh dưỡng.
Cần lưu ý trí thông minh cũng bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền, dinh dưỡng chỉ đóng vai trò hỗ trợ.
Trong 3 tháng cuối thai kỳ, nhu cầu dinh dưỡng của bà mẹ sẽ có sự thay đổi về trọng lượng và lớn hơn so với hai giai đoạn trước.
Để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng này, bầu 3 tháng cuối nên ăn gì, bà mẹ cần cung cấp cho cơ thể:
- Năng lượng: tăng thêm 475 Kcal/ngày so với mức trung bình.
- Protein: tăng 18g/ngày.
- Chất béo: chiếm 20-25% tổng số năng lượng (khoảng 60g chất béo/ngày). Các chất béo không chỉ cung cấp năng lượng mà còn giúp hòa tan các vitamin và khoáng chất tan trong dầu.
- Vitamin: vitamin A (500mcg/ngày), vitamin D (5mcg/ngày), vitamin B12 (2.6mcg/ngày), Vitamin B1(1.4mg/ngày), vitamin C (80mg/ngày), axit folic (600mcg/ngày).
- Khoáng chất: canxi (1,000mg/ngày), sắt (tăng từ 15-30mg/ngày so với khi chưa mang thai), kẽm…
3. Thực phẩm nên ăn vào 3 tháng cuối mang thai
3.1. Canxi
Trong ba tháng cuối của thai kỳ bầu 3 tháng cuối nên ăn gì, bổ sung canxi vô cùng quan trọng để hỗ trợ sự phát triển hệ thống xương của thai nhi, giúp cho xương có cấu trúc vững chắc. Theo khuyến nghị, bà mẹ cần bổ sung đủ 1,000mg canxi mỗi ngày.
Hãy bổ sung vào khẩu phần ăn hàng ngày những thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, paneer, sữa chua (là loại thực phẩm giàu canxi nhất và còn cung cấp thêm vi khuẩn có lợi cho đường ruột).
3.2. Sắt, protein
Trong ba tháng cuối của thai kỳ bầu 3 tháng cuối nên ăn gì, nhu cầu sắt của cơ thể mẹ sẽ tăng lên để phòng ngừa thiếu máu hoặc xuất huyết khi sinh, thậm chí là sinh non.
Để đáp ứng nhu cầu này, mẹ cần bổ sung khoảng 27mg sắt/ngày. Bằng cách thêm vào khẩu phần ăn các loại rau xanh đậm (như rau bina, rau cải xoăn), trái cây sấy khô (như nho khô, mơ khô, hạt bí ngô, vừng), đậu nành, thịt đỏ và thịt gia cầm để tăng cường lượng sắt trong cơ thể.
Sự phát triển của thai nhi phụ thuộc nhiều vào việc cung cấp đủ lượng protein cho mẹ trong thai kỳ.
Bổ sung protein từ các nguồn thực phẩm như trứng, thịt, đậu lăng, đậu xanh, đậu và các sản phẩm từ sữa sẽ giúp mẹ đáp ứng nhu cầu khoảng 75 – 100g protein mỗi ngày theo khuyến nghị.
3.3. Acid béo DHA
Bầu 3 tháng cuối nên ăn gì? Bổ sung acid béo DHA rất quan trọng cho sự phát triển não bộ của thai nhi.
Một lượng 200mg mỗi ngày theo khuyến nghị giúp cải thiện chức năng não và phát triển não bộ. Dầu cá, cá ngừ, quả óc chó, hạt lanh là những nguồn giàu DHA.
Do đó mẹ bầu nên bổ sung những thực phẩm này vào khẩu phần ăn hàng ngày, đặc biệt là trong 3 tháng cuối của thai kỳ.
3.4. Magie
Ngoài canxi, mẹ bầu cũng cần bổ sung đủ magie để hỗ trợ quá trình đồng hóa canxi. Magie không chỉ giúp giảm triệu chứng chuột rút ở chân, thư giãn cơ bắp mà còn có thể giúp phòng ngừa sinh non.
Để đồng hóa 1,000 gam canxi, cần bổ sung thêm 400mg magie. Các nguồn thực phẩm giàu magie gồm: đậu đen, cám yến mạch, lúa mạch, atiso, hạnh nhân, hạt bí ngô,…
3.5. Chất xơ
Một chế độ ăn giàu chất xơ rất quan trọng trong suốt thời kỳ mang thai để ngăn ngừa táo bón, giúp cho tiêu hóa luôn trong tình trạng tốt.
Chất xơ giúp làm sạch đường ruột. Việc bổ sung đủ lượng nước trong cơ thể cũng hết sức cần thiết để hấp thụ chất xơ hiệu quả.
Trong chế độ ăn hàng ngày của bà mẹ mang thai, bầu 3 tháng cuối nên ăn gì cần bổ sung các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây tươi, rau quả, đậu, ngũ cốc nguyên hạt, đặc biệt trong 3 tháng cuối của thai kỳ.
3.6. Acid folic
Để giảm nguy cơ khuyết tật ống thần kinh và hỗ trợ sự phát triển của hệ thống thần kinh, acid folic là một yếu tố quan trọng trong thực đơn của bà mẹ khi mang thai, đặc biệt là trong giai đoạn 3 tháng cuối.
Khuyến nghị nên cung cấp ít nhất 600 – 800mg acid folic mỗi ngày qua khẩu phần ăn.
Để đảm bảo nhu cầu này, bà mẹ nên bổ sung thực phẩm giàu acid folic như: rau xanh, cam, bột yến mạch, bánh mì ngũ cốc nguyên hạt và ngũ cốc tăng cường vào chế độ ăn hàng ngày.
3.7. Vitamin C
Thêm vitamin C sẽ giúp cơ thể bà mẹ mang thai hấp thu sắt tốt hơn. Để đảm bảo cung cấp đủ vitamin C cho cơ thể, bà mẹ cần bổ sung những loại thực phẩm giàu vitamin C như chanh, cam, dưa, tiêu xanh và bông cải xanh vào khẩu phần ăn bầu 3 tháng cuối nên ăn gì hàng ngày.
4. Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng cuối?
Tối ưu hóa chế độ ăn uống để cung cấp đủ dưỡng chất cho mẹ và thai nhi rất cần thiết, bầu 3 tháng cuối nên ăn gì cần hạn chế một số thực phẩm không tốt cho sức khỏe.
Dưới đây là một số thực phẩm cần hạn chế hoặc không nên ăn:
- Thực phẩm có nhiều đường: Bao gồm các loại nước ngọt, nước có ga, bánh ngọt. Nếu không thể tránh khỏi, hãy chọn loại ít đường.
- Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa: Chất béo bão hòa có nhiều calo và có thể làm tăng cân, đồng thời cũng tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Nên ăn các loại thực phẩm giàu chất béo không bão hòa đa hoặc không bão hòa đơn, chẳng hạn như dầu, bơ phết, bơ / bột nhân hạt và bơ.
- Thực phẩm có nhiều muối: Hạn chế ăn thực phẩm quá mặn vì nó không tốt cho sức khỏe.
- Rượu: Lựa chọn an toàn nhất là không uống rượu vì nó có thể gây hại cho sức khỏe của thai nhi.
- Cá có hàm lượng thủy ngân cao: Nên tránh ăn cá có nhiều thủy ngân như cá trích, cá kiếm và các loại cá biển khác.
- Thực phẩm không rõ nguồn gốc: Không nên ăn các đồ ăn ôi thiu hoặc không rõ nguồn gốc chế biến để tránh nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
5. Những lưu ý với mẹ bầu 3 tháng cuối
Những thông tin bên trên đã giúp bạn hiểu rõ về chế độ ăn uống cho ba tháng cuối thai kỳ cũng như bầu 3 tháng cuối nên ăn gì.
Sau đây là một số lời khuyên khác về chế độ ăn uống trong giai đoạn này:
- Chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, không bỏ qua bất kỳ bữa ăn nào.
- Lựa chọn những thực phẩm lành mạnh để bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày của bạn.
- Uống đủ nước để tránh mất nước, táo bón.
- Hạn chế tiêu thụ đồ uống có chứa caffeine.
- Tuyệt đối không hút thuốc.
- Tránh ăn các loại thực phẩm giàu muối, đường và chất béo. Muối dư thừa dẫn đến sưng mắt cá chân, giữ nước trong cơ thể.
- Tránh ăn cá kiếm, cá mập, cá hồng trắng hoặc cá thu vì chúng chứa hàm lượng thủy ngân cao.
- Không uống sữa chưa được tiệt trùng.
- Hạn chế ăn thức ăn cay, nhiều dầu, chiên xào để tránh khó tiêu và ợ nóng.
- Giảm thiểu tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều muối nhất có thể. Natri là nguyên nhân chính gây sưng phù và đầy hơi trong thai kỳ. Natri có nhiều trong thực phẩm nhanh, thực phẩm đóng hộp,…
Mẹ bầu cần quan tâm đến việc vệ sinh thực phẩm an toàn hơn bất cứ điều gì khi tìm hiểu bầu 3 tháng cuối nên ăn gì, để tránh bị ngộ độc thực phẩm, các vấn đề tiêu hóa có thể gây ảnh hưởng đến thai kỳ.
6. Gợi ý thực đơn cho bầu 3 tháng cuối
Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh trong 3 tháng cuối của thai kỳ cẩn thận để đảm bảo sự phát triển và tăng trưởng tối ưu cho thai nhi, đồng thời giúp mẹ bầu sẵn sàng cho quá trình sinh.
Ngoài việc chú ý đến chế độ dinh dưỡng phù hợp bầu 3 tháng cuối nên ăn gì, mẹ bầu cũng cần tránh các thực phẩm không tốt cho sức khỏe.
Bảng dưới đây là một mẫu thực đơn dinh dưỡng được thiết kế đặc biệt cho mẹ bầu trong 3 tháng cuối, mà mẹ bầu có thể tham khảo:
Kết luận
Chế độ ăn uống trong 3 tháng cuối của thai kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn thiện cấu trúc cơ thể của em bé và bảo đảm sức khỏe tốt nhất cho người mẹ chuẩn bị cho giai đoạn vượt cạn.
Ngoài việc duy trì một chế độ dinh dưỡng đầy đủ chất dinh dưỡng bầu 3 tháng cuối nên ăn gì, mẹ bầu cần chú ý và hạn chế các loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe.
Để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả, tốt nhất là mẹ bầu nên tuân thủ theo chế độ dinh dưỡng được khuyến cáo từ các bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
